MİMARİ TASARIM
Cami, toplanılan, biraraya gelinen yer, mekân anlamına geliyor. Bu anlam sadece dini açıdan değil, toplumsal işlevler dolayısıyla biraraya gelmeyi de içeriyor.
Osmanlı kent dokusunda, Avrupa kentlerindeki biçimiyle kent meydanı yoktur. Cami ve avlusu kısmen de olsa kent meydanı işlevi görür. Camiler külliyeleriyle birlikte, bir anlamda toplumsal hayatın merkezi gibidir.
Yığma yapı sistemine bağlı planimetrik kurguları dışında, cami mimarisini ana geometrik biçimleri açısından incelediğimizde, camiyi algılatan simgenin kubbe değil, minare olduğunu görüyoruz. Kubbe hamam, türbe, çarşı vb. binalarda da vardır. Ama minare fonksiyonun esas tarifleyicisidir.
Osmanlı camileri, kilise mimarisinin dikdörtgen, tekyönlü, dogmatik, ışıksız, ürkütücü, uhrevi mekân yapısına kıyasla kare, daire formlarına yakın, çok yönlü, ışıklı, daha dünyevi mekânlara sahiptir.
Merkezi kubbeli ve merkezi plana dayanan son örneklerde, o dönemin yapısal olanaklarıyla ana kubbe, yarım kubbe, çeyrek kubbe ve bunun gibi birimlerin eklemlenmesiyle daha çok insanı tek mekân çatısı altında toplama amacı gerçekleştirilebilmiştir. Strüktürel kümelenmeyle ortaya çıkan merkezi mekânın anlamsal kurgusu ise varoluşun çokluk içinde birlik, birlik içinde çokluk kavramıyla örtüşüyordu. Kubbe kesintisizliği ve mekânsal etkisi ile evrenle özdeşleşiyor, minare adeta dini iletişimin anteni gibi simgeleşiyor, yapı tekniği, mimari mekân ve anlam bütünleşiyordu.
Neredeyse yüzyıldır cami adeta mimari programdan çıkmış, tasarımsal süreklilik kesilmiş, tamamen eskileri taklit eden camiler yapılmış, yapılan bir iki iyi örnek dışında ortaya çıkan modern tasarımlar toplumsal kabul görmemiştir. Yüzyılların geleneğinden süzülmüş cami mimarisi gücünde çağdaş mimari yaklaşımlar gerçekleştirilemediğinden ve buna fırsat verilmediğinden geriye dönük taklitlere eğilim artmıştır.
Bütün bu mekânsal ve anlamsal kriterleri göz önünde bulundurarak Esenbahçe Camisi’ni, toplumsal bellekteki cami imajını yabana atmadan, caminin işlevinden çıkan tarifleyici öğelerin vurgusunu taşıması kararıyla şekillendirdik.
Camimiz Bin kişilik ibadet mekânı ile 2054 metre kare alan üzerinde cami katı ve asma katı ile toplam üç kattan oluşmaktadır. 1570 metre kare kullanım alanı olarak inşa edilmiştir. Sosyal donatı alanı olarak gasilhane, abdest alma yerleri, Gençlik Merkezi, Kütüphane ve eğitim amaçlı Kuran kursu alanı yapılmıştır.
Esenbahçe Camisi yeni yerleşim alanında imar planı verilerine göre konumlandırılmış olmakla birlikte bünyesinde konut alanları, çarşı, sosyal tesisler, eğitim tesisleri ile bir mahalle bütünü oluşturmaktadır.